تلقیح اسپرم به درون رحم (IUI)

هر بیمار کاندید عمل IUI حداقل بایستی دارای شرایط زیر باشد:

• در سیکلی که قرار است IUI انجام بدهد، تخمک گذاری داشته باشد.
• دارای یک یا هر دو لوله رحمی باز باشد.
• تعداد کافی اسپرم متحرک به او تزریق شود.
• عفونت فعال لگنی یا رحمی نداشته باشد.

 

IUI برای چه بیمارانی مناسب است؟ 

• افرادی که ناباروری با علل نامشخص دارند.
• بیماران دچار اندومتریوز خفیف
• زوجین دارای اختلال جنسی (نظیر واژینیسموس شدید یا اختلالات انزال)
• افراد مبتلا یا حامل یکی از بیماریهای مقاربتی نظیر HIV یا هپاتیت
• در ناباروری های با علل سرویکال (دهانه رحم)
• در ناباروری های با علت مردانه خفیف

 

میزان بارداری با IUI چه قدر است؟

     میزان بارداری متعاقب IUI، به عوامل زیر بستگی دارد: 

• علت ناباروری (عامل زنانه یا مردانه)
• سن خانم 
• استفاده یا عدم استفاده از داروهای تحریک تخمک گذاری قبل از انجام آی یو آی 
• تکنیک آماده سازی نمونه
• مهارت در تزریق نمونه
• به طور متوسط میزان موفقیت با آی یو آی، 10 الی 20 درصد در هر سیکل درمانی می باشد. 

 

جمع آوری اسپرم برای انجام آی یو آی چگونه است؟

    IUI معمولاً با اسپرم تازه انجام می شود. بدین صورت که آقا، صبح روز IUI نمونه اسپرم می دهد.

     برای نمونه گیری توجه به نکات زیر ضروری است:

• 2 الی 3 روز قبل از نمونه گیری نبایستی زناشویی یا تخلیه اسپرم وجود داشته باشد.
• نمونه بایستی توسط خود فرد (بدون زناشویی) گرفته شود.
• برای پیشگیری از عفونت رحمی ناشی از آلودگی نمونه، نمونه بایستی در ظرف استریل مخصوص جمع آوری شود.
• برای نمونه گیری نبایستی از ژل و روان کننده ها استفاده کرد زیرا اکثر آنها برای اسپرم ها سمی و کشنده هستند.

 

چگونه اسپرم در آزمایشگاه برا یIUI آماده می شود؟

     در روند آماده سازی اسپرم به منظور IUI، با استفاده از روشهای خاص:

• اسپرم ها از مایع منی جداسازی می شوند. 
• تعداد اسپرمهای متحرک به حداکثر رسانده شده و نمونه تغلیظ می شود.

 

زمان بندی IUI چگونه است؟ 

1. سیکل های بدون دارو: این روش، بیشتر برای مردان دچار اختلال در انزال، زنان دچار واژینیسموس یا در ناباروریهای با علل سرویکال به کار می رود. قبل از انتخاب این روش، باید از وجود تخمک گذاری خود به خود در خانم اطمینان حاصل شود. در  این روش با تست نواری LH، تخمک گذاری خانم رصد می شود. زمانی که دو خط قرمز، در نوار ادرار صبحگاهی دیده شد، IUI بایستی در روز بعد انجام شود.

2. سیکلهای تحریک شده با دارو: برای زوجین دارای ناباروری با علل نامشخص، معمولاً IUI با تجویز دارو انجام می شود. کلومیفن سیترات خط اول درمان است و در صورت عدم موفقیت، لتروزول و گنادوتروپینهای تزریقی قابل تجویز می باشد. بدین منظور پس از انجام سونوگرافی، داروهای محرک تخمک گذاری برای بیمار از روز دوم یا سوم قاعدگی تجویز می شود.  بیمار مجدداً حدود روز یازدهم الی دوازدهم سیکل سونوگرافی می شود و بسته به سایز تخمک ها در سونوگرافی، مجدداً جهت بیمار دارو تجویز می شود. بیمار با سونوگرافی های متناوب تا آنجائی کنترل می شود که سایز تخمک ها به حدود 18 الی 20 میلی متر برسند.  پس از ان برای بیمار آمپول HCG تجویز می شود تا بلوغ نهایی تخمک ها رخ دهد. مناسب ترین زمان جهت انجام آی یو آی، 36 الی 38 ساعت پس از تزریق HCG می باشد.

 

تکنیک IUI

 

• در هنگامIUI ، بیمار بایستی از کمر به پایین لباسها را خارج کند  و روی تخت معاینه دراز کشیده و پاها را روی رکابهای تخت قرار دهد. وجود مثانه پر برای همه ی بیماران الزامی نیست.
• سپس برای بیمار اسپکولوم گذاشته شده و نمونه اسپرم آماده شده همسر وی با لوله های نازک مخصوصی از طریق سوراخ دهانه ی رحم به درون رحم تزریق می شود. ( در عرض 5 دقیقه پس از تزریق، اسپرم در لوله های رحمی وجود خواهد داشت.)
• پس از تزریق، بیمار بایستی به مدت 10 دقیقه در پوزیشن خوابیده به پشت قرار بگیرد. (اگر چه مطالعات نشان داده تفاوت چندانی در میزان بارداری بین کسانی که بعد از IUI استراحت نداشته و کسانی که بعد از آی یو آی، 10 الی 15 دقیقه استراحت داشته اند،وجود نداشته است ولی از نظر روحی، استراحت برای بیمار اطمینان بیشتری به همراه دارد.)

 

 

 

مراقبت های بعد از IUI

• بعد از IUI بیمار می تواند فعالیتهای روزمره خود را از سر بگیرد.
• احساس خیس شدن بعد از IUI، مربوط به ترشحات دهانه رحم است و نشانه خروج اسپرم ها نیست.
• درد خفیف شکمی یا احساس ناراحتی پس از IUI محتمل است و استفاده از استامینوفن در صورت ناراحتی بیمار، پیشنهاد می شود.
• خونریزی خفیف یا لکه بینی پس از IUI محتمل است و جای نگرانی ندارد.
• بعد از IUI در صورت تمایل بیمار، زناشویی توصیه می شود. البته بیمارانی که به خاطر بزرگی تخمدانها در اثر تحریک تخمک گذاری با دارو، احساس ناراحتی لگنی دارند، نبایستی زناشویی داشته باشند.
• آزمایش خون حاملگی بایستی دو هفته پس از IUI انجام شود.
• مطالعات نشان داده، در سیکلهای IUI که با دارو تحریک شده اند، تجویز پروژسترون واژینال با میزان بارداری بالاتری همراه است که البته بستگی به نظر پزشک معالج دارد.

 

عوارضIUI 

• عفونت دستگاه تناسلی فوقانی: عفونت دستگاه تناسلی فوقانی از عوارض بالقوه نادر است.
• حاملگی خارج رحمی: هنوز مشخص نیست که آیا IUI شانس حاملگی خارج رحمی را در مقایسه با خانمی با همان ریسک فاکتورها برای بارداری خارج رحمی که بدون IUI باردار می شود، زیاد می کند یا خیر.
• سندروم تحریک بیش از حد تخمدانها: سندروم تحریک بیش از حد تخمدانها از عوارض تحریک تخمدانها است ولی فقط در سیکلهایی که بیمار دارو و متعاقب آن HCG دریافت کرده است، مشاهده می شود.
• حاملگی چندقلویی: ریسک حاملگی چندقلویی خصوصاً در IUI هایی که با داروهای تزریقی تحریک شده اند، افزایش می یابد ولی این ریسک با کلومیفن تنها کمتر است.

 

چند بار می توان IUI انجام داد؟ 

بعد از سومین سیکل IUI، میزان بارداری به طور قابل توجهی کاهش می یابد. وقوع این مسئله ربطی به روش تحریک تخمک گذاری هم ندارد. در این شرایط معمولاً باید روش درمانی را یک گام تهاجمی تر کرد.